خاستگاه نامگذاري
علت نامگذاري اين ناحيه به قصر شيرين، ساختن كاخي براي شيرين، همسر مسيحي خسرو پرويز در اين محل بودهاست.[۵]
در مورد پيشينه تاريخي و خاستگاه قصرشيرين مطالب فراواني گفته شده، از جمله آنكه قصرشيرين را كه اسم آن دستجرد، دستگرد بوده كه يونانيها آنرا آرت ميتا گفتهاند " آرت" در زبان لاتيني به معني معماري است. در اين هر دو نام يگانگي الفاظ ميتان و ماد مشهود است و دستگرد يكي از قصور سلطنتي خسرو پرويز بوده است. جغرافي دانان معتقدند كه در دوره هخامنشي نيز اين محل داراي بخشهاي آباداني بوده كه بنامهاي كاله يا اكراي پل "سرپل ذهاب " و كادينا " كرند" و باغشتانا و سرخك نوشيروان و قره غان خوانده ميشدند. لسترنج آورده است كه: شش فرسخ بعد از خانقين در نصف راه حلوان كه اولين شهر استان جبلان است قصرشيرين واقع شده است. شيرين معشوقه خسرو پرويز است؛ و قصرشيرين قريهاي است يزرگ كه بارو و خرابه قصر ساساني در آنجا پديدار است. ابن رشد در قرن سوم دربارهٔ آن ميگويد: ايواني بزرگ و با شكوه از گچ و آجر دارد. به گرد ايوان حجرههايي ساختهاند و حجرهها به يكديگر راه دارند و در حجرهها به آن ايوان باز ميشود. جلو ايوان صفحهاي است از سنگ مرمر، داستان فرهاد دلداده شيرين و پهلباد نوازنده و شبديز اسب معروف خسروپرويز در بسياري نقاط آن حول و حوش به صورت افسانهاي درآمده است. بر قصرشيرين جبال بزرگي مشرف است كه در سر حد ايران واقع است. اين شهر در طول تاريخ فراز و نشيبهاي زيادي را پشت سر گذاشته است ولي بعلت موقعيت خاص خود دوباره از نو ساخته شده است بطوريكه پس از حمله اعراب به ايران قصرهاي خسروپرويز بكلي ويران گشت و تا سال۱۲۷۰ قمري قصرشيرين قصبه كوچكي بيش نبوده و جمعيتي در حدود۲۵۰۰ نفر داشت. قصرشيرين در جنگ بينالمللي اول مرز سربازان دولتي آلمان و عثماني از يك طرف و روسيه و انگلستان از طرف ديگر بود. ويرانه قصور وسيعي كه بنام شيرين محبوبه خسروپرويز ساساني موسوم و در جوار شهر چديد كنوني واقع گرديده است از عهد باستان تا حال مشرف بر شاهراه بزرگي است كه اراضي مرتفع ايران را به دشت بينالنهرين متصل ميكند. قصرشيرين در دوران قاجاريه محل زمستاني حكام گوران و سنجابي بود كه خالصه جات را از دولت اجاره ميكردند
برچسب: ،